Менингит оорусу боюнча маалымат

Менингит – бул баш жана жүлүн мээсинин кабыкчаларынын сезгенүүдөн жабыркоосу. Менингит олуттуу оруу жана ал өзүнүн татаалдануулары менен адамга коркунуч туудурат. Инфекциялык оорулардан каза болгондордун көрсөткүчү боюнча менингит дүйнө жүзүндө 10-орунду ээлейт.

Менингит кандай болушу мүмкүн?

Менингит баштапкы жана кайталанган деп бөлүнөт. Эгерде ооруну жуктуруп алганда дароо мээнин кабыкчалары жабыркаса, анда биринчи менингит өрчүйт (дароо баш мээнин жабыркайт). Кайталанган менингитте негизги оорунун көрүнүшүндө (кулак түп бездин сезгениши, кулак сезгенүүсү ж.б.) жугуштуу илдет мээнин кабыкчаларын дагы жабыркатуу менен тарайт. Менингит бардык учурда курч өтөт (оору бир нече күндө өөрчүп кетет) көп учурда оор өтөт. Кургак учук менингити оорусунда гана бир канча жума же ай ичинде жай өтөт.

Баштапкы менингиттин пайда болуу себептери кандай?

Бактериялар. Менингиттин башкы себеби менингококк инфекциялык болуп эсептелет. Менингококк жугуштуу илдетин алып жүрүүчүлөр ооруунун жуктуруучу булагы (кулак мурундун сезгениши, ичеги -карын жугуштуу илдети) болушат. Талапка ылайык бул жугуштуу илдет аба – акрылуу жугат. Көп учурда менингококк инфекциялары шаар тургундары арасында көп кездешет. (жылдын суук мезгилиндеги коомдук транспорттордогу тыгылыш) Балдар арасында менингококк жугуштуу илдети тез өөрчүйт.

Вирустар. Вирустук менингит –менингиттин башка себеби вирустук инфекция болушу мүмкүн. Менингит көбүнчө энтовирустук инфекциялардын көрүнүшүндө өөрчүйт, бирок герпес (суу чечек) кызамык, кызылча, сакоо ооруларынын негизинде да өрчүшү мүмкүн

Кайталанган менингиттин пайда болуу себептери кандай?

Кайталанган менигиттин пайда болуусунун негизги себептери:

Теринин жана бет же моюн клеткаларынын ириӊдүү сезгенүүсү
Кулактын сезгенүү оорулары (сөөк тканынын өнөкөт сезгенүүсү, чыкыйдын үрп сымал өсүндүсүнүн сезгениши ж.б)
Мурун көӊдөйүнүн жана көбөлдүн оорулары (мурундун сезгениши, көбүл сезгениши)
Тамак менен ооз көӊдөйүнүн ириӊдеп өөрчүшкөн оорулары ( тиштин эмалынын бузулушу, тонзиллит, ж.б. )
Баш сөөк кулгунасы
Өпкөнүн ириӊдөөсү

Бул ооруларды туура эмес дарыласа инфекция мээнин кабыкчаларына тарап, менингитти пайда кылат.

Адатта менингит катуу башталат. Алгачкы белгилери катуу суук тийгендей: дене табы жогорулашы 40 Сга чейин жогорулайт, чыйрыгуу, булчуӊ жана сөөктөрдүн оорушу, алсыздык

Негизги белгилери:

1. Баш оору. Бул менингит оорусунун негизги белгиси болуп эсептелет,бирок дарт белгилеридеги айырмачылыктар бар:

баштын үзгүлтүксүз оорушу;
баш сөөктүн ичинде түртүп жаткандай сезимдер болот;
өйдө-ылдый болгондо жана оӊго-солго кайрылганда оорунун дарт белгилери күчөйт;
өтө жарыктан, катуу үндөрдөн менингит учурунда баш оору күчөйт.

2. Кежигенин булчуӊдары чыӊалат. Бул жерде сөз калтыроо тырышуу белгилер жөнүндө болгон жок, адам чалкасынан жата албайт, ал сөзсүз башын артка жылдырат, андай кылбаса аябай ооруйт.

3. Тамак сиӊирүүнүн бузулушу. Бул мээнин кабыкчаларынын сезгенүүсүнүн бирден бир себеби болуп эсептелет жүрөгү айланып кускусу келет.Көӊүл бургула: бейтап тамак ичпесе дагы куса берет, кусканы узак убакытка кайталанат

4. Гипертермия. Менингитте дене табынын жогорулашы чыйрыгуу, шалдыроо жана аябай тердөө менен коштолот.

5.Жарыктан коркуу. Баш мээнин сезгенүүсү күчөшү менен бейтап жарыкты карай албайт, себеби ал башты өтө катуу оорутат.

6.Акыл –эстин бузулушу. Сөз бейтаптын акыл-эси төмөндөп, алсыз болуп, суроолорго араӊ жооп бериши, кайсы бир убакта суроолорго эч кандай жооп кайтарбай калары жөнүндө болуп жатат.

7. Психикалык жактан жабыркоо. Адамдын көзүнө кандайдыр бир нерсе көрүнүп, көӊүлү чөгүп же агрессиялуу болот.

8. Калтыроо белгилери. Бейтаптын өйдө буту-колу калтырап жыйынтыгында заарасын кармай албай ушатат.

9. Чалыр. Сезгенүүнүн күчөшү менен көздөгү нервдер жабыркап, бейтаптын чалыр болгону ачык байкалат.

10. Булчуӊ оорулары.

Менингит оорусу менен оругандын кесепетинен эпилепция, кереӊ, шал, шалтурук, мээнин айланасына суу толуу жана гормоналдык функциянын бузулушу. Менингокок инфекциясы негизи бардык органды жабыркатышы мүмкүн, организмдин иштөө системасын да бузат. Ошондуктан бул оорудан кийин организмди калыбына келтирүүгө көп убакыт жумшалат, кээ бир учурда же өмүр бою алпурушат.

Балдар жана чоӊдор арасында менингитти алдын алуу

Балдар жана чоӊдор арасындагы менингит оорусун алы алуунун натыйжалуу ыкмасы оору козгогучтарга каршы эмдөөлөр. Кайталанган менингитти алдын алуу жолу өз учурунда туура дарылануу.

Беттеги, моюндагы чоӊ безеткилерди жана чыйканды сыгып же тытканга таптакыр болбойт.
Кобул сезгеничи, кулак сезгенүү менен ооруганда дароо дарыгерге кайрылып, анын көзөмөлүндө дарылануу керек.
Үй-бүлөлүк дарыгериӊизден бейтапканада эмдөө качан болорун тактап сурап алыӊыз
Менингит оорусунда өзүн-өзү дарылоого жол берилбейт.

Адатта кичинекей баланы колго алсаң тынчып калат го, бул ооруда тескерисинче ыйлайт, жаткырып койсоң эс алып калат. Анткени кармаган жерлери ооруксунта берет. Илдеттин белгилери билингенде эле ооруканага келбесе, адам 1-2 күндө каза болуп калышы мүмкүн.

Мындай пикирди Республикалык жугуштуу оорулар ооруканасынын нейроинфекция бөлүмүнүн башчысы Канатбек Исаков менингит оорусу тууралуу айтып жатып билдирди.

Саламаттык сактоо министрлигинин статистикасына таянсак, менингит менен ооругандардын 70 пайызга жакынын 14 жашка чейинки балдар түзөт.

Менингит илдетинин келип чыгуу себеби, белгилери, дарылоо жолдору тууралуу Sputnik Кыргызстан маалымат агенттигинин кабарчысы билип көрдү.

Жыл ичиндеги башка мезгилдерге караганда кыш-жаз мезгилдеринде бул оору көбүрөөк катталат. Себеби бул убакта аба аркылуу тараган оорулар көбөйүп, дем алуу органдарынын сезгенишине алып келет. Анын ичинен менингит оорусунун тарашына да көмөкчү болот. Жазда нымдуулук күчтүү болгондуктан бактерия жана вирустардын көбөйүүсүн шарттайт.

Ириңдүү менингит бул — баш мээнин чел кабыгынын оорудан улам ириңдеши. Ооруну стрептококк, пневмококк бактериялары, ичеги таякчасы жана башкалар козгойт. Гайморит, кургак учук өңдүү илдет менен жабыркаган адамдар дарыланбай жүрө берсе, ал оорулардын козгогучтары мээге өтүп, менингитти пайда кылуусу ыктымал.

Экинчи түрү — ириңсиз менингит. Оорунун бул түрүн вирустар козгойт. Адатта оору жайында пайда болот. Оорулуунун чүчкүрүгү, жөтөлгөндөгү шилекейи, вирус түшкөн буюмдар аркылуу жугат.

Мындан сырткары, оорунунун мүнөзүнө жараша менингиттин бир канча түрү бар.

Менингит оорусунда адамдын дене табы 39-40 градуска чейин көтөрүлөт. Кара тер басып, чыйрыгат. Башы сынып кетчүдөй ооругандыктан, чыдабай кыйкырганга чейин барат. Адам башын артка тартып ээгин ылдый кыла албай кыйналат. Тамакка табит жоголуп, жүрөк айланып, кусат. Алсыздык коштоп уйкуга тартылат. Жарыктан жүзүн ала качып калат.

Ооруну жашырса өлүмгө алып келет. Бейтап канчалык эрте келсе дарылаганга ошончолук жакшы. Ооруга көңүл бурбай койсо кулактын начар угушуна, көздүн көрбөй калышына, ал гана эмес акылдын тайышына чейин алып келет.

Так диагноз үчүн пункция жасалат. Пункция – шприц менен жүлүн суусун сордуруп алуу. Ал суюктук лабораторияда текшерилип, менингитти козгогучтардын бар-жогу аныкталат. Көп учурда ата-энелер баласынын жүлүнүнөн суу алдырганды каалашпайт. Эмнеге десең, "кой, балам көк мээ, келесоо" болуп калат деп коркушат. Пункция жасатуудан коркпош керек. Анткени пункция канчалык эрте жасалса, диагноз да эрте такталып, адам оору тереңдей электе дарылана баштайт. Аталган ыкма менен оору 1-1,5 саат аралыгында аныкталат. Мындан сырткары, кан жана тамактан мазок алуу жолу менен ооруну аныктоого мүмкүн. Бирок жыйынтыгы 3-5 күн аралыгында чыгат. Белгилей кетсем, менингит оорусу тукум куубайт.

Оорулууга так диагноз коюлгандан кийин дары-дармектер сунушталат. Дарылануу 10 күн аралыгында жүргүзүлөт. Бейтап жатып дарылангандыктан ар дайым көзөмөлдө болууга тийиш. Менингитти айыктырууда операция жасалбайт.

Дарыгерлер үчүн ооруну дарылоо эмес, алдын алуу маанилүү. Узак убакыт жабык, желдетилбеген имаратта болуу, эл көп чогулган жерде жүрүү да менингитке чалдыгууга жол ачат. Өзгөчө кеңседе эртеден кечке иштегендер маал-маалы менен терезени ачып бөлмөнү желдетип турганы зарыл. Кыш бүтүп жаз келген маалда эл арасында беткап кийип жүрүү ашыктык кылбайт.

Ар бир 10-15 жылда бир циклдик кайталануу байкалат. Республиканын аймагында оорунун мындай катталышы 1980-жылы, 1997-жылы, 2006-жылы жана акыркы жолу 2013-жылдын аягында башталып 2015-жылга чейин созулган. 2016-жылдан баштап акырындык менен оорунун деңгээли төмөндөдү. Бүгүнкү күндө бардык облустарда, шаарларда эпидемиологиялык абал туруктуу.

Описание клинического случая

Мужчина, 24 года, за границу не выезжал. В конце февраля 2020 года почувствовал головную боль, слабость, возникло повышение температуры (день 1). На второй день он обратился к доктору недалеко от места жительства. Несмотря на отрицательный результат теста, на основе клинических симптомов, был поставлен диагноз грипп, и назначен ланинамивир и жаропонижающие. Три дня спустя (день 5) пациент обратился в другую клинику, в связи с нарастанием симптомов, головной боли и боли в горле. Были выполнены рентген грудной клетки и анализ крови, при которых ничего выявлено не было.

На 9 день пациент был обнаружен лежащим на полу без сознания, со следами рвотных масс вокруг. Бригадой скорой помощи он был немедленно транспортирован в госпиталь. Во время транспортировки отмечался генерализованный судорожный припадок, длившийся около минуты.

При поступлении у пациента наблюдалось угнетение сознания до 6 баллов по шкале комы Глазго. Гемодинамика была стабильна. Отмечалась выраженная ригидность затылочных мышц. В анализе крови был обнаружен лейкоцитоз с преобладанием нейтрофилов, относительное снижение лимфоцитов, повышенный уровень С-реактивного белка. Последующее обследование, включившее системное КТ не показало признаков отека мозга. На КТ грудной клетки были обнаружены небольшие затемнения по типу матового стекла в верхней доле справа и в нижних долях с двух сторон.

Ликвор при люмбальной пункции был бесцветный и прозрачный с первоначальным давлением более 320 мм вод ст. Цитоз составил 12/мкл – 10 мононуклеаров и 2 полиморфноядерные клетки, без эритроцитов. В сыворотке крови антитела IgM к вирусу varicella zoster и анти-HSV1-антитела обнаружены не были. Провели ПЦР-исследование на COVID-19 назофарингеального мазка и цереброспинальной жидкости. В назофарингеальном мазке SARS-CoV-2 обнаружен не был, однако он был найден в ликворе.

Пациенту потребовалась экстренная интубация и перевод на ИВЛ, в связи с множественными эпилептическими припадками. Он был госпитализирован в ОРИТ с клиническим диагнозом менингит и вирусная пневмония. После поступления в ОРИТ эмпирически стали внутривенно вводить цефтриаксон, ванкомицин, ацикловир и стероиды. Кроме того, проводилось внутривенное введение препарата Леветирацета, в связи с судорогами. Фавипиравир вводили в назогастральный зонд, начиная со второго дня, в течение 10 дней.

МРТ головного мозга была выполнена через 20 часов после поступления в ОРИТ (рис. 1). На диффузионно-взвешенных изображениях (режим DWI) был выявлен гиперинтенсивный сигнал вдоль стенки нижнего рога правого бокового желудочка. В режиме FLAIR были обнаружены гиперинтенсивные сигналы в медиальном комплексе правой височной доли и гиппокампе с небольшой атрофией гиппокампа. При контрастировании усиления сигнала от твердой мозговой оболочки обнаружено не было.

Рис.1: МРТ головного мозга через 20 часов от поступления

А: Режим DWI – гиперинтенсивный сигнал вдоль стенки нижнего рога правого бокового желудочка

В,С: Режим FLAIR – гиперинтенсивный сигнал в медиальном комплексе правой височной доли и гиппокампе с небольшой атрофией гиппокампа.

D: Т2-взвешенные изображения: пансинусит околоносовых пазух

Полученные данные указывали на вентрикулит правого бокового желудочка и энцефалит преимущественно в медиальном комплексе правой височной доли и гиппокампе. Проводили дифференциальную диагностику со склерозом гиппокампа на фоне постприпадочной энцефалопатии. Кроме того, на Т2-взвешенных изображениях был обнаружен пансинусит околоносовых пазух.

На 15-ый день (на момент написания статьи) в ОРИТ продолжали лечение бактериальной пневмонии и нарушений сознания на фоне энцефалита, связанного с SARS-CoV-2.

Обсуждение

В статье описан первый случай менингита/энцефалита, ассоциированного с SARS-CoV-2. Он демонстрирует нейроинвазивный потенциал вируса, а также тот факт, что нельзя исключить SARS-CoV-2-инфекцию даже при отрицательных результатах ПЦР назофарингеальных мазков.

В 2002-2003 годах была пандемия SARS, и был выделен SARS-CoV в качестве патогена и представителя новой семьи коронавирусов человека (Drosten et al., 2003, Ksiazek et al., 2003). Через несколько лет было обнаружено, что коронавирусы человека, в том числе SARS-CoV-2, являются патогенными и за пределами дыхательной системы.

В одном из сообщений было показано, что, с помощью ПЦР, последовательности генома SARS-CoV были обнаружены в мозге при всех аутопсиях умерших от SARS (Gu et al., 2005). В недавнем исследовании было показана схожесть последовательностей генома SARS-CoV и SARS-CoV-2 (Yu et al., 2020), особенно рецептор-связывающих доменов (Lu et al., 2020).

В данном клиническом случае на МРТ были обнаружены находки в медиальном комплексе височной доли, включая гиппокамп, что позволило предположить энцефалит, склероз гиппокампа или пост-конвульсивный энцефалит. Диагноз склероз гиппокампа был маловероятен, поскольку у пациента в анамнезе не было височной эпилепсии. Кроме того, у больного наблюдался значительно выраженный синусит околоносовых пазух. Авторы пишут, что нужно обязательно обращать внимание на состояние носа и околоносовых пазух при диагностике и лечении SARS-CoV-2-инфекции.

Авторы статьи подчеркивают, что описанный случай очень важен, потому что показывает, что пациенты без сознания являются потенциально инфицированными новым коронавирусом и могут стать причиной горизонтального распространения инфекции. Обнаружение подозрительного пациента является первым шагом для остановки пандемии. Для того чтобы обнаружить скрытых COVID-19-пациентов, нужно иметь в виду, что симптомы энцефалита или церебропатии могут быть первыми симптомами, также как и респираторные проявления.

Drosten C, Gunther S, Preiser W, van der Werf S, Brodt HR, Becker S, et al. Identification of a novel coronavirus in patients with severe acute respiratory syndrome. The New England journal of medicine 2003;348(20):1967-76.

Gu J, Gong E, Zhang B, Zheng J, Gao Z, Zhong Y, et al. Multiple organ infection and the pathogenesis of SARS. The Journal of experimental medicine 2005;202(3):415-24.

Ksiazek TG, Erdman D, Goldsmith CS, Zaki SR, Peret T, Emery S, et al. A novel coronavirus associated with severe acute respiratory syndrome. The New England journal of medicine 2003;348(20):1953-66.

Li YC, Bai WZ, Hashikawa T. The neuroinvasive potential of SARS-CoV2 may be at least partially responsible for the respiratory failure of COVID-19 patients. Journal of medical virology 2020.

Lu R, Zhao X, Li J, Niu P, Yang B, Wu H, et al. Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding. Lancet 2020;395(10224):565-74.

Raj VS, Osterhaus AD, Fouchier RA, Haagmans BL. MERS: emergence of a novel human coronavirus. Current opinion in virology 2014;5:58-62.

Wang D, Hu B, Hu C, Zhu F, Liu X, Zhang J, et al. Clinical Characteristics of 138 Hospitalized Patients With 2019 Novel Coronavirus-Infected Pneumonia in Wuhan, China. JAMA : the journal of the American Medical Association 2020.

Wang Y, Wang Y, Chen Y, Qin Q. Unique epidemiological and clinical features of the emerging 2019 novel coronavirus pneumonia (COVID-19) implicate special control measures. Journal of medical virology 2020.

Yu F, Du L, Ojcius DM, Pan C, Jiang S. Measures for diagnosing and treating infections by a novel coronavirus responsible for a pneumonia outbreak originating in Wuhan, China. Microbes and infection 2020.

№532 11-17-январь, 2013-ж

Менингит – коркунучтуу оору. Аны убагында дарылабаса, адам кереңдикке, талмага кабылат. Ал тургай өлүмгө учуроосу да толук мүмкүн. Бул оору эмнеден келип чыгат, кантип дарыланууга болот? Ушул суроолорго жооп издеп Бишкектеги жугуштуу оорулар ооруканасына баш бактык. Оору тууралуу Балдардын инфекциялык оорулары кафедрасынын башчысы Дамирахан Чыныева кеп салып берди.

ТҮРЛӨРҮ
Менингококктуу менингит
Ооруну менингококк бактериясы козгойт. Негизинен аба аркылуу жугат. Организмге кирген соң канга өтүп, кан менен жылып баш мээнин чел кабыгын сезгентет. Өлүп баштаган бактериялардан уу бөлүнүп чыгып, ал уу эң керектүү органдарды ( баш мээ, бөйрөк, боор ж.б. ) ууландырат. Жүрөккө да терс таасир тийгизип, иштөөсүн бузат.

Кайталанма ириңдүү менингит
Баш мээнин чел кабыгы оорудан улам ириңдейт. Ооруну стрептококк, пневмококк бактериялары, ичеги таякчасы жана башкалар козгойт. Көбүнчөсү баш мээнин жаракатына кабылгандардын, башына же моюнуна операция жасалгандардын оорунун бул түрүнө чалдыгуу коркунучу бар. Анткени жараат алган жерден бактерия кирип, менингитти жаратышы мүмкүн. Ошондой эле адам кулагынан дамамат ириң акканына же гайморит оорусу бар туруп врачка кайрылбай өз алдынча дарыланып жүрө берсе, ал оорулардын козгогучтары мээге өтүп, ооруну пайда кылуусу ыктымал.

Сероздуу менингит
Оорунун бул түрүн вирустар козгойт. Адатта оору жайында пайда болот. Оорулуунун чүчкүрүгү, жөтөлгөндөгү шилекейи, вирус түшкөн буюмдар аркылуу жугат. Чоңдор азыраак, балдар көбүрөөк ооруйт. Эл көп түшкөн көлмөлөргө киринип, булганган сууну жутуп алганда жугуп калуу коркунучу бар.

Кургак учуктуу менингит
Кургак учук менен оорубаган адам деле кургак учуктуу менингитке чалдыгат. Аба, оорулуунун колдонгон буюмдары аркылуу жугат. Мында деле оору козгогучтар органимзге кирген соң кан менен жылып мээнин чел кабыгын сезгентет.

БАШ АРТКА ТАРТЫЛЫП, КУСУУ КҮТҮЛӨТ
Менингит оорусунда негизинен төмөнкүдөй оору белгилери жолугат:

ДИАГНОЗ ҮЧҮН ЖҮЛҮНДӨН СУЮКТУК СОРДУРУЛАТ
Так диагноз үчүн пункция жасалат. Пункция – шприц менен жүлүн суюктугунан сордуруп алуу. Ал суюктук лабораторияда текшерилип, менингитти козгогучтар бар же жок экендиги аныкталат. Пункция жасатуудан коркпоо зарыл. Анткени пункция канчалык эрте жасалса, диагноз да эрте такталып, адам оору тереңдей электе дарылана баштайт.
Дарылоодо дары-дармектер, витаминдер колдонулат. Оору белгилери билингенде эле ооруканага келбесе, адам 1-2 күндө каза болуп калуу коркунучу бар. Дарылануу 10 күн. Тамагына белокко бай азыктар: уйдун эти, балык, быштак, сүт, жумуртка, ошондой эле карагат, лимон сымал витаминдерге бай жемиштер, алардын ширелери берилет. Үйдөн кокус бирөө ооруп калса, анда калган үй-бүлө мүчөлөрү баары текшерилиши зарыл.

ООРУГА ЧАЛДЫКПАЙЫН ДЕСЕҢИЗ.
Күн суукта турак жайды жылуу кармап, убак-убагы менен форточкаларды ачып желдетүү, баш кийим кийип жүрүү зарыл. Оору жукпашы үчүн мүмкүн болушунча эл көп болгон жерлерде ( мисалы, базар ) жүрбөө, балдарды андай жерлерге алып барбоо зарыл. Жеке гигиенаны сактоо, оору эпидемиялары жүрүп жаткан кезде өбүшпөө кажет.

Баласын алып кала алган жокпуз.
Бир жаш эне баласы ооруса сасык тумоолоп калган экен деп үйүндө кармап, өз билгенинче дарылай бериптир. Ооруканага кеч алып келди. Канталаган кызыл бүртүкчөлөрү некрозго (ткандардын өлүшү) кабыла баштаптыр. Канча айла кылсак да баланы аман алып калууга болбоду.

Өлкөнүн Саламаттыкты сактоо министрлиги кошуна Казакстандагы менингит боюнча кырдаалды эске алуу менен маалымдама таратты. Министрликтин билдиришинче, 2018- жылдын 4 айынын жыйынтыгы боюнча республикада менингит оорусунун 10 учуру катталган, оорунун катталышы өткөн жылга караганда эки эсеге азайган, 2017-жылдын ушул мезгилинде 27 учур катталган.

Менингококк инфекциясына циклдик кайталануу жана мезгилдик катталуу мүнөздүү, ар бир 10-15 жылда бир циклдик өсүү байкалат. Көп жылдык байкоолорду карап көрсөк, оорунун өсүшү 2013-жылдын аягында башталып, 2017- жылдан бери акырындык менен төмөндөөдө.

Менингококк инфекциясы жугуштуу дарт болуп эсептелинет. Оорунун таркатуучу булагы болуп оорулуу адам эсептелинет. Көбүнчө эпидемиологиялык жактан айланадагылар үчүн кооптуусу, клиникалык белгилери байкалбаган менингококктун бактериясын алып жүрүүчүлөр болуп эсептелинет.

Бул оору аба-тамчы жолдору аркылуу таралат жана кыш-жаз мезгилинде көбүрөөк катталуу мунөздүү.Оорунун кыш-жаз айларында катталуусу-былжыр челдин, каңылжаардын сезгичтигинин төмөндөшү, вирустук оорулардын көбөйүшү, абанын температурасынын жана нымдуулугунун жогорулашы, адамдардын бөлмөдө көп болушу жана иммунитеттин төмөндөшү менен түшүндүрүлөт.

Бул оору менен бардык курактагылар оорушат, бирок 5 жашка чейинки балдар көбүрөөк оорушат. Бул оору оорулуу адам менен тыгыз байланышта болгондо жугат. Оруганда өз убагында медициналык жардамга кайрылуу керек, үй шартында дарылануу өлүмгө алып келет.

– оорунун капыстан башталышы,

-дене табынын 40-41 гградуска чейин көтөрүлүшү,

-баштын төбөсүнүн жана чыкыйдын катуу оорусу

– көп жолу кайталап кусуу, ал кусуу тамак ичүү менен байланышпайт

– тамактан баш тартуу, акыл эстен тануу

– балдардын тынчсызданып ыйлашы

Алдын алуу иш-чаралары

-оорулуу адам менен тыгыз байланышта болбоо, өздүк сактануу каражаттарын колдонуу, колду таза жууп туруу

-денени чыңдоо жана спорт менен машыгуу

-менингиттин өөрчүп кетишине шарт түзгөн кулак, мурун, тамактын курч жана өнөкөт кармаган ооруларын өз убагында дарылап туруу.

Энтеровирустук менингиттер-вирустук жугуштуу оорулар, оорулуунун башынын катуу оорусу, кусуусу жана дене табынын көтөрүлүшү менен мүнөздөлөт. Оорунун козгогучу – вирустар болуп эсептелинет. Оорунун жыл ичинин жаз жана жай мезгилдеринде өсүшү мүнөздүү. Вирус адамдын денесине ичеги карындар аркылуу келип, ал жакта көбөйүп, анан борбордук нерв системасын жабыркатат. Жашыруун мезгили орточо эсеп менен 7 күнгө чейин барат.

Энтеровирустар нымдуулукту жана сууну жакшы көрүшөт, вирустар менен булганган тамак аштарда кездешет, андан сырткары аба тамчы жолдору аркылуу тароо жолдору да актуалдуу болуп эсептелинет.

Жай мезгилинин ысык күндөрүндө, энтеровирус сууга эл көп чогулган жерлерде (лагерь, санатория, пляж), сууга түшүүдө менингитти козгоочу энтеровирустар жана анын штаммдары булганган суулар аркылуу жугат.

Жайдын ысык күндөрүндө, энтеровирус менен булганган сууларга (лагерь, санатория, пляж) адамдар сууга түшүп жаткан убагында ооруп калышы мүмкүн.

Энтеровирустук менингиттер капыстан жана тез кармоочу оору, дененин табы көтөрүлүп, баш катуу ооруйт, кусат жана ал кусуу эч кандай жеңилдик алып келбейт. Оорулуунун алы кетип, денеге кол тийсе ооруксунуп, катуу үнгө жана жарыкка бат реакция кылат.

Алдын алуу иш чаралар:

Энтеровирустук менингиттердин алдын алууда жалпы гигиеналык иш чараларды колдонуу талап кылынат. Ар кимдин өзүнүн кол аарчыгычы болуу жана сууну кайнатып ичүү талапка ылайык. Тамак ичээрдин астында колду жана тамак-аштарды таза жууш керек. Атайын сууга түшүү үчүн бөлүнгөн жерлерде түшүп, ачык көлмөлөрдө сууга түшүүнү токтотуп, эл көп чогулган жерлерге барбоо керек.

Энтеровирустук менингиттерден сактануу үчүн атайын эмдөө жүргүзүү иштелип чыга элек.

If you have found a spelling error, please, notify us by selecting that text and pressing Ctrl+Enter.

– оорунун капыстан башталышы,

-дене табынын 40-41 гградуска чейин көтөрүлүшү,

-баштын төбөсүнүн жана чыкыйдын катуу оорусу

– көп жолу кайталап кусуу, ал кусуу тамак ичүү менен байланышпайт

– тамактан баш тартуу, акыл эстен тануу

– балдардын тынчсызданып ыйлашы

Алдын алуу иш-чаралары

-оорулуу адам менен тыгыз байланышта болбоо, өздүк сактануу каражаттарын колдонуу, колду таза жууп туруу

-денени чыңдоо жана спорт менен машыгуу

Алдын алуу иш чаралар:

Энтеровирустук менингиттерден сактануу үчүн атайын эмдөө жүргүзүү иштелип чыга элек.

If you have found a spelling error, please, notify us by selecting that text and pressing Ctrl+Enter.

Ленты социальных сетей, заголовки новостных статей, смс-рассылки от доброжелателей говорят об острой эпидемиологической ситуации в Казахстане. Действительно ли над нами нависла смертельная угроза в лице менингита, или же не все так страшно, как кажется на первый взгляд, разбирался корреспондент Zakon.kz.

Менингит – это воспаление мягких оболочек вокруг головного и спинного мозга. В зависимости от этиологии заболевания он может быть инфекционным, инфекционно-аллергическим, микробным, нейровирусным, травматическим или грибковым. Микробные менингиты в свою очередь могут быть серозными, туберкулезными и герпетическими.

Особое внимание необходимо уделить менингококковый инфекции тяжелой форме менингита и менингоккокцемии заболевании характеризующейся бактериемией с массивной гибелью менингококков и проявляющаяся симптоматикой острой септицемии с развитием инфекционно - токсического шока и тромбогеморрагическим синдромом.

Особенность этой болезни в том, что от проявления первых симптомов до тяжелейшего состояния проходят считанные часы. Симптомы первичной менингококковой инфекции схожи с признаками обычной ОРВИ, часто это сбивает с толку и многие предпочитают заниматься самолечением.

В Казахстане от менингита в скончались 12 человек, количество заболевших не превышает сотни.

По словам руководителя Департамента охраны общественного здоровья города Алматы Айзат Молдагасимовой, основными причинами летальных исходов стали несвоевременное обращение за медицинской помощью, обращение за консультацией к частнопрактикующим врачам, недооценка состояния и несовременная дифференциальная диагностика, тяжесть течения заболевания, фактор переохлаждения.

Если диагностировать инфекцию в первые 12 часов с начала заболевания, риск смертельного исхода сводится до минимума.

Ежегодно в Казахстане от различных заболеваний умирают тысячи людей. Только с начала этого года от осложнений после гриппа умерли 20 человек, пять лет назад этот показатель был близок к 70-и. Если считать жертв бешенства, сибирской язвы и геморрагической лихорадки Крым-Конго, то ежегодно это число составляет несколько десятков.

Жители столицы активно прививаются от менингококка и ждут трехнедельный период, когда вакцина заработает, по мнению специалистов, болезнь с установлением хорошей погоды может отступить.

Вирус менингита распространяется воздушно-капельным путем, но он очень неустойчив в окружающей среде. Соблюдение правил личной и общественной гигиены, здорового питания, частое проветривание, ношение медицинской маски общественных непроветриваемых помещениях, поможет минимизировать риск заражения.

Читайте также: