Массажды? нерв ж?йесіне ?сері

Седалищный нерв нередко воспаляется при неблагоприятных внешних воздействиях, перегрузках, некоторых заболеваниях, вызывая характерную для невралгии приступообразную боль и значительный дискомфорт.

Массаж при невралгии седалищного нерва

Воспаляется седалищный нерв также в связи с переохлаждением и инфекционными заболеваниями: грипп, ангина, бруцеллез. Спровоцировать неврит или невралгию седалищного нерва могут травмы, воспалительные процессы органов малого таза, дегенеративно-дистрофические изменения в позвоночнике: спондилез, остеохондроз и другие факторы.

Седалищный нерв продолжает спинномозговые нервы L4 через S5, его образуют два нервных поясничных корешка и три первых крестцовых, поэтому он толще всех нервов организма и входит в состав крестцового сплетения. Формируя седалищный нерв, корешки ветвятся на выходе из поясничного отдела на уровне сегмента L3 и объединяются с другими крестцовыми, копчиковыми и брюшными и поясничными ветвями.

Посредством нижней щели грушевидной мышцы седалищный нерв выходит из-под нее вместе с ягодичной артерией. Через область ягодиц нерв переходит на заднюю область бедра. Он ветвится и иннервирует внутреннюю запирательную, близнецовые и квадратную мышцы. У подколенной ямки нерв образует две ветви: общую малоберцовую и большеберцовую для иннервации кожного покрова и мышц стопы и голени.

При возникновении воспаления седалищного нерва:

Появляется болевой синдром в ягодично-крестцовом отделе позвоночника, грушевидной мышце, отдающий в область ягодиц и бедра, вплоть до стопы нижних конечностей.
Повышается тонус мышц в области поясницы, внутренних и внешних косых и прямой мышц живота со стороны поражения.
Ограничивается амплитуда движения нижних конечностей и поясничного отдела позвоночника.

Задача массажа
Показания к назначению массажа
Противопоказания к назначению массажа
План массажа
Методика массажа
Подготовительный массаж
Массаж паравертебральных областей
Массаж нижних конечностей
Массаж нервно-сосудистых сплетений
Массаж болевых точек
Домашний массаж от защемления седалищного нерва — видео

Задача массажа

Улучшение кровотока и лимфообращения в пояснично-крестцово-ягодичном отделе позвоночника и нижних конечностях.
Уменьшение отека седалищного нерва и трофических процессов.
Купирование болевого синдрома.
Ускорение восстановления проводимости нервов.
Нормализация тонуса мышц.
Возвращение функционального состояния суставам позвоночника и нижних конечностей.

Воспаление седалищного нерва в подострой стадии и при хроническом течении заболевания с болевым синдромом и ограничением двигательных функций поясничного отдела позвоночника и нижних конечностей.

Дискогенный характер боли и необходимость мануальной терапии при выпячивании или выпадении диска.
Резко выраженный болевой синдром.
Повышенная температура до 41˚С.
Общее неудовлетворительное состояние больного.

Массаж паравертебральных областей: крестец (S5-S1), поясница (L5-L1) и нижнегрудная (D12-D10) на расстоянии 2-3 см от остистых отростков позвонков.
Массируются ягодицы, гребни подвздошных костей и нижние края ребер.
Массаж здоровой конечности.
Массаж пораженной конечности.
Массаж болевых точек и области поясницы-крестца-ягодиц (нервно-сосудистого сплетения).

Методика массажа

Удобное положение больного – на животе, для максимального расслабления мышц под голеностопный сустав укладывают валик.

плоскостным поглаживанием и поясничной и крестцовой области, обхватывая нижние реберные края и ягодичные области;
продольным и поперечным растиранием вышеуказанных участков опорной частью ладонной поверхности кисти.

Массаж прихребтовых зон: крестца (S5-S1), поясницы (L5-L1) и нижнегрудной (D12-D10) производят:

поглаживающими движениями;
линейными и спиралевидными растираниями с помощью пальцев и опорной части кисти;
пилением, штрихованием, пересечением;
мышцы разминаются с помощью нажатия, смещения кожи подушечками пальцев и опорной части кисти;
гребнеобразным разминанием.

Все приемы чередуются с поглаживаниями.

Ягодицы массируются легким поверхностным и более глубоким поглаживанием, гребнеобразным растиранием ладонной поверхностью кисти, гребнеобразными, продольными, поперечными разминаниями, выполняют также штрихование пересечением, нажатия, смещения.

Седалищные бугры и тазобедренные суставы массируют гребнеобразными растираниями. Гребни подвздошных костей растирают с помощью пальцев и опорной части кисти.

Массаж здоровой конечности

Для активизации кровотока и лимфооттока массируют здоровую конечность поглаживающими, растирающими, разминающими движениями, стабильной вибрацией, потряхиванием мышц, валянием и встряхиванием всей конечности.

Массаж пораженной конечности

В подострый или послеострый периоды массируют пораженную конечность для постепенного уменьшения болевого синдрома после каждой процедуры.

Первые 2-4 процедуры общим щадящим воздействием на кожу, подкожную клетчатку и мышцы поглаживающими приемами с легким нажимом на ткани уменьшают выраженную боль. Противопоказано выполнять в этот активный массаж зоны воспаленных нервов и болевых точек.

На 5-ой процедуре подключают дифференцированный (различный) массаж мышц с растягиванием тканей и вибрацией. После 5-6 процедуры массируют нервные сплетения и болевые точки.

плоскостным поглаживанием ладонной поверхностью большого пальца по ходу берцового: большого и малого и седалищного нервов;
растиранием по ходу нервов с помощью больших пальцев обеих рук, двигающихся друг за другом и описывающих полукруг наружу;
непрерывной и лабильной вибрацией по ходу сплетения нервов без болевых ощущений.

Массаж болевых точек при воспалении седалищного нерва

Болевые точки в прихребтовых зонах позвонков крестца и поясницы, на ягодичной складке, возле грушевидной мышцы, на бедре (между средней и верхней частями сзади) массируют поглаживанием, циркулярным растиранием, непрерывной вибрацией пальцами. Между приемами и в конце выполняют поглаживающее движение по всей конечности и переходят к физиотерапевтическим процедурам: лечебной физкультуре (гимнастике) или/и плаванию.

Продолжительность массажной процедуры – от 5 минут (при сильных болевых ощущениях) до 20 мин. Курс лечения – 12-15 массажей ежедневно или через день.

??Массаж при защемлении седалищного нерва и ишиасе в домашних условиях ??

Защемление седалищного нерва — неприятный и болезненный недуг, возникающий в результате травм, заболеваний опорно-двигательного аппарата и переутомления. Воспаление сопровождается не только болью, но и слабостью, повышением локальной температуры тела, изменением цвета кожи, дрожью конечностей и даже отечностью. В домашних условиях облегчить состояние и ускорить процесс лечения можно при помощи простых массажных техник.

Что такое седалищный нерв

Седалищный нерв относят к основным нервам крестцового сплетения. Он является самым крупным в нервной системе, и образован корешками крестцового сплетения. Расположен нерв между большой ягодичной мышцей, близнецовыми мышцами, внутренней спиральной и квадратной мышцей бедра. Если провести прямую линию от седалищного бугра и большим вертелом бедренной кости, то седалищный нерв окажется на середине линии. Ниже края большой ягодичной мышцы нерв уходит к ягодичной складке, залегая между широкой фасцией бедра и большой приводящей мышцей. В нижней части бедра он лежит между двуглавой полуперепончатой мышцей.

Симптомы и причины защемления

Заболеванием седалищного нерва называют ишиас (второе название пояснично-крестцовый радикулит). А воспаление периферических нервов, для которых характерны боль, утрата или снижение чувствительности, параличи и парезы, — это неврит.

Симптомы ишиаса и невралгии седалищного нерва проявляются в:

болевых ощущениях в области поясницы на первой стадии болезни, и в болезненности голени, стопы, пальцев при развитии патологии;
онемение конечности;
жжение;
отечность;
потливость;
покраснение или посинение поверхности кожи;
повышение или понижение температуры пораженной конечности.

Воспаление возникает в результате:

остеохондроза поясницы;
артрита и радикулита;
беременности;
сахарного диабета;
родовых травм;
хронических запоров;
тромбов, абсцессов;
повышенной физической нагрузки;
сильного переохлаждения;
осложнений после гриппа.

Защемление или сжатие нерва без его повреждения происходит из-за:

межпозвоночных грыж, опухолей;
остеохондроза;
деформации дисков;
защемления нерва грушевидной мышцы;
растяжения мышечной ткани;
травм и перенапряжения;
смещения позвонков;
стрессов.

Места болезненности при ишиасе

Особенностью ишиаса является характер боли: она может проявляться несколько раз в год, затрагивая лишь одну конечность. Болевые ощущения различаются в зависимости от пораженного нерв — дизестезическая боль возникает при нарушении работы внешнего нерва. Она носит колющий, жгучий и саднящий характер. Трункальная боль (воспаление внутреннего нерва) — ноющая, ломящая, давящая.

Диагностикой и выявлением причин ишиаса занимается врач-невролог. Консервативная терапия состоит в использовании противовоспалительных, антибактериальных и противовирусных препаратов. Ее цель — устранение болезни, ставшей причиной ишиаса. При сильной боли дополнительно ставят новокаиновые блокады, а при межпозвонковых грыжах назначают хирургическое вмешательство.

Основные методы лечения ишиаса включают и немедикаментозную терапию, состоящую из физиотерапии, водо- и грязелечения, ЛФК, иглоукалывания, гирудотерапии. Массаж при защемлении и воспалении седалищного нерва также является важной частью комплексного лечения. Несоблюдение рекомендаций врача часто приводит к осложнениям: у пациента может защемить конечность, что приводит к потере ее подвижности и атрофии мышц. К осложнениям относят стрессы и бессонницу на фоне постоянной боли, обмороки, нарушения мочеиспускания.

Для чего применяют массаж

Массажные процедуры улучшают действие лекарственных препаратов, стимулируют естественные иммунные и метаболические процессы.

Массаж при ишиасе обладает такими эффектами:

активация движения биологических жидкостей для снижения отечности;
насыщение тканей кислородом и питательными веществами;
стимуляция иммунных процессов;
снятие мышечных спазмов, напряжения, усталости.

При помощи массажа при родовом защемлении седалищного нерва можно полностью избавиться от заболевания. Если в основе проблемы лежит травма или особенность строения тела, то эффективность сеансов минимальна. При воспалении инфекционного характера массажные сеансы являются важной частью лечебного комплекса, поскольку снижают риск развития осложнений и укрепляют иммунную систему. Для получения быстрого результата во время массажа используют обезболивающие, разогревающие или противовоспалительные мази.

Противопоказаний к проведению сеансов немного. К ним относятся:

гнойное воспаление тканей и болезненность кожи в области проработки;
онкология;
повышенное АД;
беременность.

При смещении позвонков и спазмах мышц массаж при ишиасе назначают основным методом лечения. Процедуры в этом случае должен выполнять только специалист: проблемные зоны расположены слишком близко к спинному мозгу, и неосторожное движение может привести к защемлению или травмам.

Механизм воздействия массажа

Перед началом массажного курса необходимо точно определить причину ишиаса для выбора оптимального метода и интенсивности воздействия. Отличается лечебный массаж при защемлении и воспалении седалищного нерва тем, что приемы вибрации, похлопывания, пощипывания и скручивания назначаются только врачом.

Механическое воздействие устраняет болезненные ощущения и выраженность воспалительного процесса. Улучшает движения крови и лимфы и мобилизует внутренние ресурсы организма. Это приводит к запуску естественных регенерационных процессов, улучшению питания тканей и очищению от шлаков. Во время массажного сеанса улучшается подвижность позвоночного столба, уходит усталость и зажатость мышечной ткани.

Раздражение нервных окончаний, расположенных в коже, затрагивает работу ЦНС. В результате происходит выработка гормонов, улучшающих не только состояние кожи, но и настроение, общее самочувствие, иммунитет.

Массажные техники при ишиасе

При заболевании седалищного нерва можно использовать несколько массажных техник в домашних условиях. Из-за расположения области проработки самомассаж невозможен: больному необходима помощь родственников для выполнения ежедневных процедур.

Обычно для лечения невралгии назначают:

классический массаж (традиционный);
точечный;
медовый;
вакуумный.

Точечный массаж включает в себя воздействие на биологически активные точки. Рефлекторная реакция, возникающая во время проработки, стимулирует деятельность нервной системы. Проблемные места выявляются при помощи пальпации по возникновению боли под надавливанием. Точечную методику назначают при заболевании, вызванном:

недостатком кровоснабжения;
проблемами в работе ЦНС;
воспалениями и спазмами мускулатуры спины.

Медовый массаж при ишиасе проводят после теплой ванны или душа. На поясницу наносят немного разогретого, но не горячего меда, распределяя его по всей поверхности легкими движениями. Техника массажа проста: ладони с усилием прижимают к коже и резко отрывают. Образовавшийся вакуум оказывает лечебное воздействие на проблемную область. Сеанс продолжают, пока цвет меда не станет серо-белым. Излишки удаляют влажным полотенцем.

Вакуумный массаж седалищного нерва проводят с использованием силиконовых или резиновыми банками среднего размера. Использование стеклянных банок лучше доверить профессионалу, поскольку неумелое обращение с ними может спровоцировать ожог. Перед сеансом область проработки смазывают маслом для лучшего скольжения массажеров. Банки устанавливают на коже, и медленно проводят по пораженному участку.

Вне зависимости от вида массажа сеанс должен проводиться не более 20 минут. После проработки пациенту запрещено резко вставать и двигаться. А вот полезно будет выпить травяного чая и полежать 30-40 минут под теплым одеялом. Массажные сеансы проводят через день, а лучшее время — перед сном.

Массирование при защемлении

Защемление часто встречается у женщин на последнем триместре, поскольку увеличенная матка давит на кости таза, лежащие рядом сосуды и нервные окончания. Во время беременности массирование делает только врач, а положение — лежа на боку.

На область проработки наносят массажный крем или масло. Сеанс начинают с разогрева мышц легкими поглаживаниями сверху вниз. Затем ребрами ладоней совершают круговые движения умеренной силы, не затрагивающие спазмированный участок. Завершают легкими и интенсивными поглаживаниями.

При защемлении седалищного нерва в ходе первого сеанса массажа отмечается резкое уменьшение боли, улучшение подвижности спины и нормализация состояния. Если нет иных патологий, то для исцеления достаточно 10-15 процедур. После сеанса необходимо полежать 10-15 минут под теплым пледом. Массаж при защемлении седалищного нерва лучше проводить вечером, чтобы избежать переутомления и травмирования разогретой спины.

Массирование при воспалении

При воспалении седалищного нерва в домашних условиях массаж может выполняться как терапевтом, так и кем-то из родственников или друзей. Массажная техника предусматривает предварительное разогревание мышц легкими поглаживаниями и проработку гребнеобразными движениями основной области. Интенсивное воздействие на спазмированную область запрещено.

Первые сеансы проводят без вибраций и похлопываний, которые могут спровоцировать ухудшение состояния позвонков. В дальнейшем включение приемов происходит постепенно и с минимальной силой воздействия. В качестве мази или геля используют противовоспалительные средства на основе змеиного или пчелиного яда.

Средний курс состоит из 10-15 процедур, которые проводят каждый день или через день вечером. Проведение сеансов желательно сочетать с лечебной гимнастикой, которую врач подбирает с учетом индивидуальных особенностей.

Массажные процедуры продолжают проводить и после выздоровления с профилактической целью. Для поддержания здоровья достаточно выполнять 1-2 сеанса в неделю.

Массаж при ишиасе помогает справиться с болью, активирует регенерационные процессы, возвращает подвижность и снимает мышечную усталость. Проводят его при помощи специальных приспособлений (банок) или только руками. Классическая проработка проходит с использованием меда, точечного воздействия или только традиционных массажных приемов. Во время сеанса основное воздействие на мышцы —легкие поглаживающие движения. Интенсивная проработка и применение силовых приемов запрещены. В среднем для выздоровления требуется от 10 до 15 процедур, однако для профилактики желательно продолжать проводить сеансы раз или два в неделю.

Зертеуге қарағанда, массаж адам денесінде болып отыратын зат алмасулардың бәріне әсер етеді. Организм мен оны қоршаған орта арасында үздіксіз зат және энергия алмасу процесі жүреді. Сыртқы ортамен зат алмасу организмге су және азқтық өнімдердің түсуінен басталады. Олардың бір бөлігі ас қорыту жолында едуір қарапайым заттарға ыдырап, организмнің ішкі ортасы – қан мен лимфаға өтеді. Заттар қанмен бірге клеткаларға түседі. Мұнда олар химиялық өзгерістерге ұшырайды. Организмге тән белок, май, углевод түзетін биосинтез және күрделі органикалық қосылыстардың ыдырау процесі жүреді. Заттардың өзгеруі ферменттердің әсер етуі арқылы жүреді де, нервтік – гуморалдық жолмен ретеледі. Зат алмасу процессінің ақырғы өнімдері несеп, нәжіс, тер арқылы және тыныс шығарғанда ауамен бірге сыртқа шығарылады. Сонымен заттардың организмге сыртқы ортадан енуінен бастап, ыдырау өнімдерін шығаруға дейінгі күрделі өзгеру тізбегін зат алмасу деп атайды. Массаждың негізін салып, оның қасиетін түбегейлі тексерген ғалымдардың бірі И. М. Саркизов – Серазини (1963 ж.) массаждың әсерінен зат алмасудың барлық түрі өзгереді деген. Оның айғағы – массаждан соң несептің ұлғаюы, оттегінің 10 – 15 процентке көбеюі. Сол сияқты массаждың әсерінен денедегі тұз, азоттық затттар, сүт қышқылы көп бөлініп шығады. П. С. Васильев, Н. И. Волков және А. В. Троицкий (1961 ж) өз еңбектерніде ауыр жұмыстан соң шаршаған бұлшық еттерге жиналған сүт қышқылын шығару үшін массаждың өте қажет екенін анықтаған. Аламсу процессі клеткаларда үлкен қарқынмен жүріп, ыдырау өнімдері мен артық су организмнен бүйрек, тері және өкпе арқылы үлкен жылдамдықпен шығарылады. Зат алмасу туралы сөз болғанда, денедегі су мен тұздың пайдасы зор екенін айтпаса болмайды. Адам денесінің 2/3 бөлігі судан тұрады. Қанда, лимфада, ас қорыту сөлінде өте су көп. Сыртқа шығарылатын су организмге кіретін су мөлшерімен үнемі толықтырылып отыруы керек. Адам сусыз бірнеше тәулік қана өмір сүре алады. Денеге минералды тұздар да өте қажет. Солардың негізінде ішкі ортадағы тұрақтылық сақталады. Мысалы, қанның ұюы үшін онда кальций тұздары қажет. Сүйек тканінің едәуір мөлшері осы тұздардан тұрады. Организмге қажетті минералды тұздардың бәрі дерлік күнделікті жейтін тағамдарда болады. Онда натрий хлориді ғана жетіспейді. Сондықтан тамаққа ас тұзын ғана қосады. Массаждың әсерінен денеде су мен минералды тұздардың алмасуы аса қарқынды өтеді. Массаж тіпті ішкі секреция бездерінің қызметіне де өз ықпалын тигізеді. Барлық ішкі секреция бездері зат алмасуды реттеу ролін атқаратыны белгілі. Қалқанша безінің гармондары организмнің өсіп – дамуына әсер етеді. Қалқанща безінің қызметінің бәсеңдеуі микседема аурувна әкеп соғады. Сол сияқты балалардың өсуі мен дамуын баяулатады. Егер қалқанша безінің қызметі шамадан тыс күшейіп кетсе, онда безедов ауруы пайда болады. Мұндай адам ашушаң әрі тез шаршағыш келеді. Жүректің жиырылу жиілігі, қан қысымы, нерв жүйесінің қозғыштығы артады. Безедов ауруына шалдыққан адам үнемі ашқарақтанып, тамақты көп ішеді, бірақ бойға қонбайды, өте арық болады. Олардың қалқанша безі ұлғайып, мойынның сәнін кетіреді және көзі бадырайып сыртына теуіп кетеді. Осындай ауруға шалдыққан адамдар үшін гармондардың түзілуін тежейтін дәрілермен бірге массаж қолданылады. Массаж денедегі тотығу процесін реттеуге, нерв жүйесінің қозғыштығы мен тежелуін теңестіруге көмек жасайды. Адам организмінде бүйрек безінің де орны ерекше. Ол бірнеше гармондар түзеді. Олар углевод, белок, май алмпсуын бақылап белоктың углеводқа айналуына себепші болады, тұз бен судың алмасуын реттейді. Ғалымдардың зерттеулеріне қарағанда, массаждың әсер етпейтін жері жоқ. Ол орталық нерв жүйесіне, гуморалды механизмге, бұлшық ет қан тамырларына, организмнің өзге жүйелеріне үлкен әсер етеді. Массажды физиотерапия немесе емдік гимнастикамен қоса қабылдаса, оның нәтижесі бұрынғыдан да аса түседі. Өйткені ол адам денесіне жан жақты күш түсіреді. Сондықтан массажды қолдану техникасын әр түрлі ауруларға пайдаланады. Өйткені науқастанған мүшенің орталық нерв жүйесімен үзіліп қалған байланысын жалғастырып, жандандырады. Көптеген ғалымдардың айтуынша, массаж әлсіреген денеге әл береді, шаршаған организмге күш қосады, бұзылған мүшені қалпына келтіреді. Тек методикасын дұрыс білу керек.

Массаждан кейін адамның денесі сергіп, рахаттанып, көңіл – күйі көтеріліп, жылынып, ауырған жері басылады. Ал массаж дұрыс орындалмағанда немесе науқас асқынған жағдайда ағза массажды көтере алмауы да мүмкін. Сондықтан, массажды аурудың ерекшелігіне лайықтап жасау керек. Кей сәтте, әсіресе жасы келген қарияларда массаждан кейін дененің қызаруы, талаурауы, ауырсынуы сияқты құбылыстар байқалуы да ықтимал. Ең бастысы, массаждың пайдасы мол, бірақ оны орнымен жасаған жөн.

Массаж – француз сөзінен шыққан, ысқылау деген мағынаны білдіреді. Ол - адам денесіне берілетін механикалық тітіркендіру. Массаждың денеге тигізетін оң әсерін және физиологиялық қасиетін көптеген ғалымдар ерте кезден-ақ зерттеп кеткен. Қазіргі медицинада массаждың гигиеналық, сегменталды және нүктелі деп аталатын түрлері кеңінен қолданылуда.

1. Гигиеналық массаж. Массаждың бұл түрі сау адамдардың денсаулығын сақтау үшін, аурудың алдын алу үшін, ерте қартайып, тері солып қалмау үшін қолданылады. Ол барлық денеге немесе жеке бір мүшеге жасалады. Гигиеналық массаж, күнделікті жаттығулар сияқты орындалып тұрады. Қай мезгілде жасаса да оның артықшылығы жоқ, дегенмен, таңертең ұйқыдан оянған сәтте жасаған массаж пайдалы. Себебі, адам ағзасы бірден құлшынып тіршілікке ене қоймайды, ол күні бойы біртіндеп таратылады. Сол үшін таңертеңгі массаждың көмегі өте қажет. Әсіресе, қан қысымы төмен не буындары ауыратын адамдарға тиімді.

2. Сегменталды массаж. Жұлыннан шыққан жүйке жүйесінің талшықтары ішкі ағзаларға және дененің бір бөлігіне бірдей әсер етеді. Сонда адамның сыртқы және ішкі органдарының арасында тығыз байланыс болады. Осындай сезімтал аймақты ең алғаш орыс дәрігері А.Захарьин ашады. Ол жүрек ауырған кезде арқаның терісін сипалай отырып, осы рефлексогендік белдеуді анықтайды. Кейін ішкі органдар мен сыртқы терідегі сезімтал аймақтың өзара байланысын неміс дәрігері Х.Гед тиянақты тексере отырып, анықтап шығады. Осы анықталған белдеуге массаж жасағанда, ауруға шалдыққан ішкі ағзада әжептәуір жеңілдік анықталады. Ол жерде қан айналымы жақсарып, зат алмасуы күшейеді. Сондықтан ішкі ағзалардың әрқайсысына лайықты сезімтал белдеулері болады. Жұлынның арнайы сегменттері соған арналған. Массаждың түрлі тәсілдерін осы арнайы сезімтал белдеулерге колдана отырып, зақымданған мүшені қалпына келтіруге болады.

3. Нүктелі массаж. Массаждың бұл түрі басқалардан өзгеше. Нүктелі массаж ағзаның биологиялық белсенді нүктелеріне әсер етеді (2—10 мм). Клиникалық тәжірибе және эксперименталды зерттеулер нүктелі массаждың әсерінен ағзада айтарлықтай өзгерістер болатынын дәлелдеген. Массаж жасаған нүктеде терінің температурасы көтеріліп, электр өткізгіш қабілеті жоғарылайды. Оны жылжымалы тобископ деген прибор арқылы оңай анықтауға болады. Нүктелі массажды басқаша акупунктура немесе акупрессура деп те атайды. Негізінен, ол инемен емдеу әдісіне ұқсас. Оны жасағанда әр түрлі тәсілдер қолданылады.

4. Емдік массаж

Бұл емдеу әдістерінің ішінде өзінше оқшау тұрған ерекше түрі. Оны тек дәрігер тағайындайды. Ал орындағанда білгір мамандар ғана жасайды. Олар емханада, санаторин-профилакторий сияқты медициналық-мекемелерде аурудың жағдайын тыңғылықты қадағалап отырады. Ол басқа комплексті емнің құрамына кіреді. Мысалы дәрі-дәрмекпен, физиотерапиялық емдік гимнастикалармен бірге жүріп отырса, аурудың жылдам айығып кетуіне толық мүмкіндік бар. Емдік массаж өзі жеке бірнеше топқа бөлінеді. Ол аурудың түріне, зақымданған не жарақаттанған жерге байланысты. Мәселен жүрек-қан тамыр ауруларына (жүрек ақауы, миокард инфаркты, гипертония, гипотония ауруларында) бір түрлі массаж, тыныс алу жолдары ауырғанда — басқа түрі, орталық не шеткері нерв жүйесі зақымданғанда тағы бір түрі қолданылады. Сол сияқты массаж операцияға дейін, одан кейін де кең қолданылады. Қысқасы, әр аурудың өзіне тән қолданатын массаждың тәсілдері, методикасы бар. Сондықтан емдік массажды тек медициналық білімі бар адамдар ғана жасай алады.

5. Қоздыратын нүктелі массаж

Бұлшық етті қатайту үшін (әлсіреп босап кеткенде) колданылады. Ол үшін саусақты бір нүктеге қадап 20—30 секунд дірілдетеді. Әрбір осындай қимылдан соң қолды жылдам жұлып алады. Әрқайсысын 3 —4 рет қайталайды. Қазіргі кезде ғалымдардыд айтуынша, адам бойынан 695 нүкте табылған. Олардың тек 140— 150-ін ғана массажға колданып жүр. Соньң өзінде көптеген нүктелер өте сирек пайдаланылады. Нүктелі массаждың қасиеті нүктенің орналасқан жеріне, күшіне және ұзақтығына тікелей банланысты. Ол бір, екі, үш. саусақтармен немесе вибрациялық аппаратпен орындалады. Нүктелі массаж әр түрлі ауруларды емдеуге, спортта тірек-қимыл, буын зақымданған кезде немесе классикалық массаждың алдында денені босаңсытуға, биологиялық активті нүктелердің, тиімділігін арттырьш, басқа бір нүктелердің жұмысын тежей тұру тәсілімен қолданылады.

Алдын алу

Темекі тартпаңыз, егер тартып жүрген болсаңыз – тоқтатыңыз. Егер Сіз темекіні тастай алмай жүрсеңіз, онда тартпайтындар арасында темекі тартпаңыз. Пассивті темекі тарту активті темекі тарту сияқты зиянды.

Зиянды тамақтарды алып тастаңыз. Канцерогендер (қатерлі жаңа өскіндердің дамуына себеп болатын химиялық заттар) көптеген азық-түліктерде кездеседі, әсіресе, майға қуырылған тағамдарда, консервіленген және маринадталған тағамдарда, ұзақ сақталынған азық-түліктерде, ысталған тағамдарда.

Майлы тағамдарды, әсіресе, малдың майын тұтынуды азайтыңыз, қатты тоя тамақтанбаңыз – күнделікті тамақтану рационы 2500 калориядан аспауы тиіс. Үнемі жүктемесіз және ақуызсыз тамақтану күндерінің жүйесі мен диета сақтауды ұстаныңыз. Алкоголь тұтынуды қойыңыз. Суға қатысты айтарымыз: фильтрленген немесе бөтелкедегі суды пайдаланыңыз.

Қажетті азық-түліктер. Сізге күн сайын жасұнықтардан (клетчатка) тұратын жемістер, көкөністер, шырындар және басқа да өсімдік құрамдас тағамдардың 5 бөлшегін (порциясын) жеп отыру қажет. Жасыл, сары және қызғылт сары көкөністер мен жемістерді, цитрусты жемістерді, жидектерді, құрғатылған жемістерді, теңіз азық-түліктерін, пияз бен сарымсақты тұтыну ерекше пайдалы. Қызыл көкөністердің ішінде ең тамаша таңдау – қызанаққа тиесілі. Өзіңіздің күнделікті рационыңызға ірі ұнтақты ұннан жабылған нанды (бидайдан және қара бидайдан) және ботқаны қосқаныңыз абзал. Майлы балықта қатерлі жаңа өскіндердің дамуына кедергі жасайтын пайдалы заттар көп-ақ. Жаңғақтар да өте пайдалы.

Иммунитетті нығайтыңыз. Белсенді болыңыз, күн сайын дене шынықтырумен шұғылдануға тырысыңыз.

Дене белсенділігінің қорғану тиімділігі рак ауруының даму тәуекеліне қатысты белсенділік деңгейінің артуына байланысты күшейе түседі. Дегенмен жүрек ауруы бар адамдар сақтана білуі тиіс. Дененің қалыпты салмағын ұстау, әсіресе, үнемі отырып жұмыс істейтін адамдар үшін дене белсенділігі қажет. Дене жаттығуларын аптасына 3 реттен кем емес 30-40 минут бойы жасау керек. Егер сіз суық тиіп жиі ауыратын болсаңыз, иммунолог дәрігер маманына қаралыңыз.

Вирустарға тексеріліңіз. Барлық онкологиялық аурулардың 10%-ын вирустар шақыруы мүмкін. Жұқтырып алу мен рактың дамуы арасында көптеген жылдар өтуі мүмкін, бірақ сіз қоздырғыш вирустың тасымалдаушысы болсаңыз, өз денсаулық күйіңізді үнемі бақылауда ұстап, ауруға бірде-бір мүмкіндік бермеу үшін ол жайында білуіңіз қажет.

Артық күн сәулесін қабылдаудан қашуға тырысыңыз.

Тері аурулары рагының басты себебі күн сәулесі, әсіресе, оның ультракүлгін бөлігі болып табылады.

Өзіңізге көңіл бөліңіз. Егер Сіздің бойыңыздағы мең немесе қалыңыз киініп-шешінгеннен немесе мойныңыздағы алқаңыздың жанасуынан көлемі немесе түсі өзгеретін болса, жедел түрде дәрігерге хабарласыңыз. Ондай меңдерді өз уақытында алып тастау арқылы тері рагының тәуекеліне жол бермеуге болады. Өзіңізді бақылау барысында мазаңызды алып тұрған факторларға назар аударыңыз.

Обыр дамуының алдын алатын және осы аурудан жазылып шығу сенімділігін арттыратын денсаулық сақтау бағдарламалары бар. Скрининг бағдарламаларына қатысыңыз! Скрининг – симптомдары байқалғанға дейін ауруды анықтау мен емдеу. Адамдар арасында әлі симптомдары жоқ ауруларды анықтау мен емдеу рактан келетін өлім санын азайтуға мүмкіндік береді.

Әйелдер! Етеккір аяқталысымен өзіңіздің сүт бездеріңізді жан жағынан ортасына қарай сипалау арқылы тексеріп көріңіз. Егер Сізді оның сыртқы түрі мен тері түсіндегі және бездің формасындағы өзгерістер мазаласа, немесе Сіз сипалаған кезде тығыздық байқалса, онда міндетті түрде онкологқа қаралыңыз!

40 жастан асқан әйелдер! Сүт бездеріндегі өзгерістер мен осы ағзадағы ракты ертерек анықтау үшін маммографиялық тексеруден өтіп тұрыңыз. Егер Сіз 50, 52, 54, 56, 58 және 60 жаста болсаңыз, онда сүт бездері рагының скринингіне қатысыңыз – ол үшін сүт бездеріндегі өзгерістер мен осы ағзаның рагын ертерек анықтау мақсатында маммографиялық тексеруден өтуіңіз қажет.

25 жастан асқан әйелдер! Жатыр мойнының шырышты қабатындағы өзгерістерді анықтау мен осы ағзаның обырынан сақтандыру мақсатында шырышты қабаттан алынған жақпаларды тапсырыңыз. Егер Сіз 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60 жаста болсаңыз, жатыр мойнының скринингіне қатысыңыз – жатыр мойнының шырышты қабатындағы өзгерістерді анықтау мен шырышты қабаттан алынған жақпаларды тапсыру – осы ағзаның рагынан сақтану үшін қажет.

50 жастан асқан ерлер мен әйелдер, сіздер – колоректальді обыр скринингіне қатысыңыз, бұл үшін Сізге тоқ ішек (бүйен) мен тік ішек обырын анықтау мақсатында нәжіс және қан тапсыру қажет.

Ерлер! Егер Сіздің жасыңыз 55 жастан асса және қуық асты безіндегі өзгерістер мен осы ағзаның рагын ерте сатысында анықтау үшін ПАА-ға үнемі қан анализін жасатқаныңыз жөн.Үнемі флюорографиядан өтіп тұрыңыз.

Читайте также: